شناسه حدیث :  ۲۳۴۵۷۷

  |  

نشانی :  بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم السلام  ,  جلد۲۵  ,  صفحه۱۵۰  

عنوان باب :   الجزء الخامس و العشرون [تتمة كتاب الإمامة] أبواب علامات الإمام و صفاته و شرائطه و ما ينبغي أن ينسب إليه و ما لا ينبغي باب 4 جامع في صفات الإمام و شرائط الإمامة

معصوم :   امام صادق (علیه السلام)

ني ، ، [الغيبة للنعماني ] ، اَلْكُلَيْنِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنِ اِبْنِ عِيسَى عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ غَالِبٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ فِي خُطْبَةٍ لَهُ يَذْكُرُ فِيهَا حَالَ اَلْأَئِمَّةِ عَلَيْهِمُ السَّلاَمُ وَ صِفَاتِهِمْ فَقَالَ: إِنَّ اَللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى أَوْضَحَ بِأَئِمَّةِ اَلْهُدَى مِنْ أَهْلِ بَيْتِ نَبِيِّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ عَنْ دِينِهِ وَ أَبْلَجَ بِهِمْ عَنْ سَبِيلِ مِنْهَاجِهِ وَ فَتَحَ لَهُمْ عَنْ بَاطِنِ يَنَابِيعِ عِلْمِهِ فَمَنْ عَرَفَ مِنْ أُمَّةِ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَاجِبَ حَقِّ إِمَامِهِ وَجَدَ طَعْمَ حَلاَوَةِ إِيمَانِهِ وَ عَلِمَ فَضْلَ طُلاَوَةِ إِسْلاَمِهِ إِنَّ اَللَّهَ نَصَبَ اَلْإِمَامَ عَلَماً لِخَلْقِهِ وَ جَعَلَهُ حُجَّةً عَلَى أَهْلِ طَاعَتِهِ أَلْبَسَهُ اَللَّهُ تَاجَ اَلْوَقَارِ وَ غَشَّاهُ مِنْ نُورِ اَلْجَبَّارِ يُمَدُّ بِسَبَبٍ مِنَ اَلسَّمَاءِ لاَ يَنْقَطِعُ عَنْهُ مَوَادُّهُ وَ لاَ يُنَالُ مَا عِنْدَ اَللَّهِ إِلاَّ بِجِهَةِ أَسْبَابِهِ وَ لاَ يَقْبَلُ اَللَّهُ اَلْأَعْمَالَ لِلْعِبَادِ إِلاَّ بِمَعْرِفَتِهِ فَهُوَ عَالِمٌ بِمَا يَرِدُ عَلَيْهِ مِنْ مُشْكِلاَتِ اَلْوَحْيِ وَ مُعَمَّيَاتِ اَلسُّنَنِ وَ مُشْتَبِهَاتِ اَلدِّينِ لَمْ يَزَلِ اَللَّهُ يَخْتَارُهُمْ لِخَلْقِهِ مِنْ وُلْدِ اَلْحُسَيْنِ صَلَوَاتُ اَللَّهِ عَلَيْهِ مِنْ عَقِبِ كُلِّ إِمَامٍ فَيَصْطَفِيهِمْ لِذَلِكَ وَ يَجْتَبِيهِمْ وَ يَرْضَى بِهِمْ لِخَلْقِهِ وَ يَرْتَضِيهِمْ لِنَفْسِهِ كُلَّمَا مَضَى مِنْهُمْ إِمَامٌ نَصَبَ عَزَّ وَ جَلَّ لِخَلْقِهِ مِنْ عَقِبِهِ إِمَاماً عَلَماً بَيِّناً وَ هَادِياً مُنِيراً وَ إِمَاماً قَيِّماً وَ حُجَّةً عَالِماً أَئِمَّةً مِنَ اَللَّهِ: يَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَ بِهِ يَعْدِلُونَ حُجَجُ اَللَّهِ وَ دُعَاتُهُ وَ رُعَاتُهُ عَلَى خَلْقِهِ يَدِينُ بِهُدَاهُمُ اَلْعِبَادُ وَ تُسْتَهَلُّ بِنُورِهِمُ اَلْبِلاَدُ وَ تَنْمِي بِبَرَكَتِهِمُ اَلتِّلاَدُ وَ جَعَلَهُمُ اَللَّهُ حَيَاةَ اَلْأَنَامِ وَ مَصَابِيحَ اَلظَّلاَمِ وَ دَعَائِمَ اَلْإِسْلاَمِ جَرَتْ بِذَلِكَ فِيهِمْ مَقَادِيرُ اَللَّهِ عَلَى مَحْتُومِهَا فَالْإِمَامُ هُوَ اَلْمُنْتَجَبُ اَلْمُرْتَضَى وَ اَلْهَادِي اَلْمُجْتَبَى وَ اَلْقَائِمُ اَلْمُرْتَجَى اِصْطَفَاهُ اَللَّهُ لِذَلِكَ وَ اِصْطَنَعَهُ عَلَى عَيْنِهِ فِي اَلذَّرِّ حِينَ ذَرَأَهُ وَ فِي اَلْبَرِيَّةِ حِينَ بَرَأَهُ ظِلاًّ قَبْلَ خَلْقِهِ نَسَمَةً عَنْ يَمِينِ عَرْشِهِ مَحْبُوّاً بِالْحِكْمَةِ فِي عِلْمِ اَلْغَيْبِ عِنْدَهُ اِخْتَارَهُ بِعِلْمِهِ وَ اِنْتَجَبَهُ بِتَطْهِيرِهِ بَقِيَّةً مِنْ آدَمَ وَ خِيَرَةً مِنْ ذُرِّيَّةِ نُوحٍ وَ مُصْطَفًى مِنْ آلِ إِبْرَاهِيمَ وَ سُلاَلَةً مِنْ إِسْمَاعِيلَ وَ صَفْوَةً مِنْ عِتْرَةِ مُحَمَّدٍ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِمْ لَمْ يَزَلْ مَرْعِيّاً بِعَيْنِ اَللَّهِ يَحْفَظُهُ بِمَلاَئِكَتِهِ مَدْفُوعاً عَنْهُ وُقُوبُ اَلْغَوَاسِقِ وَ نُفُوثُ كُلِّ فَاسِقٍ مَصْرُوفاً عَنْهُ قَوَاذِفُ اَلسُّوءِ مُبَرَّأً مِنَ اَلْعَاهَاتِ مَحْجُوباً عَنِ اَلْآفَاتِ مَصُوناً مِنَ اَلْفَوَاحِشِ كُلِّهَا مَعْرُوفاً بِالْحِلْمِ وَ اَلْبِرِّ فِي بِقَاعِهِ مَنْسُوباً إِلَى اَلْعَفَافِ وَ اَلْعِلْمِ وَ اَلْفَضْلِ عِنْدَ اِنْتِهَائِهِ مُسْنَداً إِلَيْهِ أَمْرُ وَالِدِهِ صَامِتاً عَنِ اَلْمَنْطِقِ فِي حَيَاتِهِ فَإِذَا اِنْقَضَتْ مُدَّةُ وَالِدِهِ اِنْتَهَتْ بِهِ مَقَادِيرُ اَللَّهِ إِلَى مَشِيَّتِهِ وَ جَاءَتِ اَلْإِرَادَةُ مِنْ عِنْدِ اَللَّهِ فِيهِ إِلَى مَحَبَّتِهِ وَ بَلَغَ مُنْتَهَى مُدَّةِ وَالِدِهِ فَمَضَى وَ صَارَ أَمْرُ اَللَّهِ إِلَيْهِ مِنْ بَعْدِهِ وَ قَلَّدَهُ اَللَّهُ دِينَهُ وَ جَعَلَهُ اَلْحُجَّةَ عَلَى عِبَادِهِ وَ قَيِّمَهُ فِي بِلاَدِهِ وَ أَيَّدَهُ بِرُوحِهِ وَ أَعْطَاهُ عِلْمَهُ وَ اِسْتَوْدَعَهُ سِرَّهُ وَ اِنْتَدَبَهُ لِعَظِيمِ أَمْرِهِ وَ آتَاهُ فَضْلَ بَيَانِ عِلْمِهِ وَ نَصَبَهُ عَلَماً لِخَلْقِهِ وَ جَعَلَهُ حُجَّةً عَلَى أَهْلِ عَالَمِهِ وَ ضِيَاءً لِأَهْلِ دِينِهِ وَ اَلْقَيِّمَ عَلَى عِبَادِهِ رَضِيَ اَللَّهُ بِهِ إِمَاماً لَهُمْ اِسْتَحْفَظَهُ عِلْمَهُ وَ اِسْتَخْبَأَهُ حِكْمَتَهُ وَ اِسْتَرْعَاهُ لِدِينِهِ وَ حَبَاهُ مَنَاهِجَ سُبُلِهِ وَ فَرَائِضَهُ وَ حُدُودَهُ فَقَامَ بِالْعَدْلِ عِنْدَ تَحَيُّرِ أَهْلِ اَلْجَهْلِ وَ تَحْبِيرِ أَهْلِ اَلْجَدَلِ بِالنُّورِ اَلسَّاطِعِ وَ اَلشِّفَاءِ اَلنَّافِعِ بِالْحَقِّ اَلْأَبْلَجِ وَ اَلْبَيَانِ مِنْ كُلِّ مَخْرَجٍ عَلَى طَرِيقِ اَلْمَنْهَجِ اَلَّذِي مَضَى عَلَيْهِ اَلصَّادِقُونَ مِنْ آبَائِهِ فَلَيْسَ يَجْهَلُ حَقَّ هَذَا اَلْعَالِمِ إِلاَّ شَقِيٌّ وَ لاَ يَجْحَدُهُ إِلاَّ غَوِيٌّ وَ لاَ يَصُدُّ عَنْهُ إِلاَّ جَرِيءٌ عَلَى اَللَّهِ جَلَّ وَ عَلاَ .
زبان ترجمه:

بحارالأنوار (جلد ۲۳ تا ۲۷) / ترجمه خسروی ;  ج ۳  ص ۱۰۶

غيبت نعمانى: اسحاق بن غالب از حضرت صادق عليه السّلام در ضمن خطبه‌اى كه آن جناب راجع باحوال ائمه و امتيازات ايشان ايراد ميكرد (ابتداى خطبه در دو صفحه قبل از بصائر تا اينجا نقل شد كه خداوند اعمال بندگان را نميپذيرد مگر بمعرفت امام بقيه خطبه چنين است: امام دانا بمشكلات وحى و رموز پيچيده سنت و مسائل مشكل دين است پيوسته خداوند ائمه عليهم السّلام را براى مردم از فرزندان حسين عليه السّلام برميگزيند كه هر يك فرزند امام قبل است آنها را براى حفظ‍‌ دين و راهنمائى مردم انتخاب ميكند و تمام مورد لطف و عنايت خدايند هر وقت امامى از دنيا رفت از فرزندان او امام ديگرى را معرفى ميكند كه راهنما و روشنگر راه دين و پيشوا و نگهبان و حجت بر مردم باشد و رهبر خلق از جانب خدا و راهنماى دين اويند. حجت خدا و داعيان حق و رهبران خدا ميان مردمند كه دين خود را از آنها مى‌آموزند و بنور ايشان جهان روشن ميگردد و اقتصاد رونق مى‌يابد، آنها وسيله زندگى مردم و نورهاى درخشان تاريكيها و پايه‌هاى اسلامند مقدرات حتمى خدا بوسيله امامت آنها جريان مى‌يابد امام برگزيده و شايسته و راهنماى تعيين شده است و قيام بامر دين و دنياى مردم دارد و پناه آنها است خدا او را براى همين برگزيد و با علم بلياقت و شايستگى كه دارد بلطف و كرم خويش او را در عالم ذر آفريد پيش از آفرينش موجودات او را در طرف راست عرش آراسته با حكمت قرار داد او را بعلم خويش انتخاب كرد و پاك و پاكيزه‌اش نمود يادگارى از آدم و برگزيده‌اى از نژاد نوح و نخبه و برجسته‌اى از آل ابراهيم و فرزندان اسماعيل و برگزيده‌اى از عترت پاك پيامبر صلّى اللّٰه عليه و آله و سلم. پيوسته در حمايت لطف خداست بوسيله فرشتگان او را حفظ‍‌ ميكند و از ناراحتيهاى شبهاى تيره و اثر جادوى جادوگران و نابسامانيها محفوظ‍‌ نگه مى‌دارد پاك از هر عيب و محفوظ‍‌ از هر آفت و مصون از تمام كارهاى ناپسند معروف به بردبارى و كردار نيك آراسته بعفت و علم و فضل است هنگام مأموريت از طرف پدر باو وصيت شده ولى در زمان پدر خويش خاموش از سخن است.وقتى مدت اقامت پدرش پايان يافت مقدرات خدا در اختيار او قرار گيرد اراده خدا در باره او جارى مى‌شود مدت مأموريت پدر پايان مى‌پذيرد. از دنيا برود و امامت باو ميرسد و امور دين باو واگذار مى‌گردد و حجت خدا بر مردم و فرمانرواى جهان مى‌شود او را بروح خود تأييد ميكند و بعلم خويش مى‌آرايد و اسرار خود را در اختيارش مى‌گذارد و بمأموريتى بزرگ منصوب مى‌نمايد باو دانشى كه موجب تشخيص مشكلات گردد ميبخشد و راهنماى خلق و حجت خود در ميان مردم و روشنگر راه دين و كفيل امور دين و دنياى مردم. او را رهبر مردم و گنجينه علم و حكمت خود قرار مى‌دهد و فرمانرواى دين خويش مى‌گرداند باو علم احكام و حدود و فرائض ميبخشد قيام بعدل و دادگرى مى‌نمايد با نورى درخشان در زمانى كه مردم در حمق فرو رفته و ببحث جدل مشغول گشته‌اند داروى شفابخش و چراغى مشعشع مى‌آورد و تمام مشكلات را از راه دين حل و فصل مى‌نمايد و بر راه و روش آباء گرام و شايسته خود قدم برمى‌دارد. جز شقى و بدبخت كسى جاهل بحق چنين رهبرى نيست و جز گمراه بيچاره منكر او نمى‌شود و مانع از شناسائى او نمى‌گردد مگر كسى كه جرات بر خدا و پيامبر پيدا كرده.

divider